19 Temmuz 2017 Çarşamba

War for the Planet of the Apes (2017)

birincisi if a tree falls: a story of the earth liberation front, ikincisi de the day the earth stood still olan listeye üçüncü filmi de bugün eklemiş bulunuyorum: war for the planet of the apes! aşağıda yazdıklarımı war for the planet of the apes filmi uyandırdı, ve aynı duyguları-düşünceleri daha önce yazının başında adı geçen filmler uyandırmıştı.. zaman zaman öğrencilerime o filmleri izletiyordum, şimdi de üçüncü alternatif olarak bu filmi o listeye ekliyorum.. 

DOĞAL OLARAK, YAZI BOL SPOILER İÇERİR :)

ilk iki planet of the apes filmini evde dvd'den izlemiştik ve uzun süredir üçüncüsünü bekliyordum.. oh sonunda geldi! oh hem dublajsız hem de üçüncü boyutsuz iki seans varmış ve birine ucu ucuna da olsa yetiştik! hem de ilk hafta! 

beklentimin ne olduğunu hatırlamıyorum, sadece önceki filmlerde uyanan heyecanım dinmemişti ve artık hikayenin bir sona varması gerekiyordu, sanırım bunu bekliyordum.. peki neyle karşılaştım? haysiyetten yoksun, bişeref, sağduyusuz ve tabii ki haddini bilmez insanoğlu hakkındaki genel düşüncelerimin yönetmen tarafından da bu kez daha net olarak filme yansıtılmasıyla.. ilk anda içimdeki tüm mutluluğun yok olacağını sanmıştım, maymunlara haince saldırılıyordu.. ama filmin gidişatı maymunların hak ettikleri zaferi kazanacağını göstermeye başlayınca azıcık da olsa ferahladım.. içim rahat izledim filmin dörtte üçünden fazlasını.. 

zaten bu maymunlar neden dağa çıkmıştı? insanların zulmünden kurtulup, özgür yaşamak için.. orada da yine insanlar yüzünden birbirlerine düşmüşlerdi (daha çok ayrıntı için, ikinci filmi bir daha izleyip hatırlamam lazım) sonunda da dağda/ormanda bir avuç denecek kadar nüfusla, insanlardan uzak, sadece kendilerini korumaya çalışan abilerimiz-ablalarımız olarak hayatlarına devam ediyorlardı.. işte hikaye bu haldeyken, savaştı, esaretti derken can alıcı birkaç sahne demo'nun* içindeki insan sevmeyen yanı yine uyandırdı.. film boyunca yaptıkları terbiyesizlikleri "hadi savaş halidir, savaşta birçok şey mübahtır" diyerek sineye çekmeye çalıştım.. ama filmin sonundaki çatışmada albay'ın askerleri, dışardaki büyük insan ordusuyla savaşırken, hem de muhtemelen kaybedecek durumdalarken, sen kalk çatışmadan uzaklaşmaya çalışan maymunlara ateş aç!!!! lan adi insan! kendi dötünü kurtarmaya baksana sen.. sana hiçbir faydası olmayacak eylemlere neden girişiyorsun?? o sahnede karşıdan gelen düşman askerlerini bırakıp, hem de kendin ateş altında canını kurtarmaya çalışıyorken, bir yolunu bulmuş ve olay yerinden zararsızca uzaklaşmaya çalışan maymunlara ateş etmeye başlamanın mantığını anlayan varsa beri gelsin.. 

filmin daha da sonlarında, caesar yanmakta olan karargâhtan duvara doğru koşuyorken, vurulmasına ne demeli peki.. iki ayrıntı var burada: ilki, onu vuran askerin, filmin başında maymunlara esir düştüğünde, onu öldürmesinler diye korkudan altına edercesine yalvaran tabansız insan kişisi olması.. ve caesar açıkça barış yanlısı olduğunu iletmişti bu tabansızı ve ele geçen diğer arkadaşlarını öldürmeyerek, albay'a barış çağrısı sayılabilecek bir mesajı onlarla yollayarak.. ikincisi de eylemin oluşmasındaki motivasyon eksikliği/eylemin gereksizliği: bu vefasız, asshole insan** bir anda caesar'ı -hayatını bağışlayan maymunu- hiç bir sebep yokken, saldırıya uğramamışken, canını halen ona borçluyken sinsice, arkadan vurdu!!!! o anda başka insanlarla savaşılıyor ve ceasar'ı öldürmenin tek bir faydası bile olmayacak! AMAN TANRIMMM!!! insan gerçekten pek de adi bir varlıkmış, heyhat! ben zaten biliyordum da, yönetmen kitlelere de duyurmuş oldu aynı film içinde en az ikinci kez, hem de şüphe götürmez biçimde.. ceasar canını bağışladığı o askerin attığı ok yüzünden öldü filmin sonunda..

ceasar'ın ölümü bizi filmdeki ikinci önemli noktaya getiriyor.. maymunlar ne de güzel ölüyorlar, benden başka kimsenin dikkatini çekti mi acaba? oh ne harika, patır patır harcanıp gidiyorlar demek istemiyorum tabii ki :)) yaşamlarının son anının nasıl olduğuna dikkat ettiniz mi? huzur içinde ölüyorlar.. son nefeslerini veriyorlar ve bu kadar.. vücuttaki havanın boşaldığını görüyoruz sadece.. maymunlar ölürken o an pek fazla romantikleştirilmiyor, acı verici ya da beklenmeyen olarak resmedilmiyor.. filmde yattığı yerde ölen iki veya üç insan vardı sanırım.. ve üç de maymun: ceasar, luca ve askerlerin kampında ceasar'ın işkence ağacından indirdiği maymun.. üçü de çırpınmadan, acılar içinde kıvranmadan (ki, üçüncü maymun kesinlikle acılar içindeydi), olayı büyütmeden, huzur içinde bu dünyadaki son nefeslerini verdiler.. çok dramatikleştirmediler bu yaşam formunun sonlanmasını.. benim gözümden sebebi şudur: hayvan, doğanın ayrılmaz bir parçasıdır, soğukta giyinmesi gerekmez***, sıcakta da toprağa sığınıp serinler mesela.. aynı zamanda, hayvan ölürken başka bir dünyaya gitmek, bununla ilgili hesaplar gibi şeylerle kafayı bozmuş değildir, sadece doğal olanı yaşar, doğal süreçle geldiği şekilde.. daha önceki sahnelerden birinde de gördük ki, çığ düşerken bütün maymunlar o ana kadar yaptıkları gibi yine doğaya sığındılar ve ağaçlara tırmanarak kurtuldular.. çünkü maymun nesli biliyor ki "biz doğaya bile-isteye hiç zarar vermedik ki, o da bize vermeyecektir".. bu durumda, ölüp doğaya karışmanın dramatikleştirilmesi, sanki çok beklenmedik ve korkunç bir şeymiş gibi karşılanması koca bir saçmalık değil de nedir a dostlar?

hasıl-ı kelâm, hayvan her şart altında iyidir.. her şart altında hayvan, insandan daha iyidir.. saftır, temizdir.. köşe bucak koşarak kendilerinden kaçtığım arılar da dahil, insanın içinde var olan o karanlık, hayvanda yoktur.. sebepsiz öldürmez, gereksiz öldürmez.. ben bu filmde de bunu gördüm.. aslında gördüğüm tam olarak bu değildi yahu.. ama silmiyorum bu paragrafın başında yazdıklarımı.. bu filmde gördüğüm şuydu: insan kötü bir şey.. vefasız, kıymet bilmez, haddini de bilmez, doğada çıplak haliyle hayatta kalamayacak olmasına rağmen doğaya saygı duymaz, ondan korkmaz, empati yoksunu bir varlıktır.. demo neden çocuk sevmez sorusu akla geliyor: çünkü o kundaktaki halinden çıkar çıkmaz, hemmen, hiç vakit kaybetmeden insanlık yapmaya başlayacak, bu da yetmezmiş gibi insanlık konusunda uzmanlaşacak ve erişkin bir insana dönüşecektir o masum bebek.. 

* selam ey okuyucu, ben demo :)

** bkz. hakaret olarak insan sözcüğünün kullanılması


görsel şooordan